Bir kelebek kanatlarını çırpınca.

(My Family, Evanthia Rempoytsika)

22 Aralık 1914, acıklı bir hikayenin tarihidir.
İçinizi burkan, hatta isyan ettiren ve de pek bir geçmişte kalmış bir hikayedir.

Sarıkamış faciasıdır.
90 bin Türk askeri hiç savaşmadan şehit düşmüştür.
Cesetleri toplanırken çoğunun üzerinde giysisi, ayağında ayakkabısı yoktur.

Ne kadar da uzakta kalmış bir facia değil mi?
Oysa hepsi bir hayattı.
Tıpkı şu yaşadığımız hayatlarımız kadar gerçek.

İşte o hayatlara destek olması için yani soğukta ihtiyaç duyacakları lojistik desteği oraya ulaştırmak için 3 yük gemisi yola çıkar İstanbul’dan Trabzon’a doğru.
Sonrasında da oradan Sarıkamış’a cepheye gidecektir destek.
Ancak o destek hiç bir zaman ulaşmaz.

Yanlarında onları koruyan bir savaş gemisi olmadan, korumasız bir şekilde, kıyıdan kıyıdan usulca giden bu 3 gemi, sonrasında Sarıkamış’ta da 90bin hayatın batacağı gibi Rus savaş gemileri tarafından yarı yolda batırılırlar.

***

Şimdi bugüne dönelim, Cuma gününe...öğleden sonraya demek istiyorum.
Laboratuvarda çalışıyorum.
Bir telefon geldi.
Houston’da yaşayan uzun ama çok uzun yıllar boyunca dostluğumuzun bir gün bile bozulmadığı, kendisinin de dostluğunun da değerini çok iyi bildiğim arkadaşımdandı bu telefon.

“Sana şimdi bir link gönderiyorum…orada büyükbaba anlatılıyor…fırsatın olunca seyret…CNNTurk’de yayınlandı” diyor hızlıca.
“Tabii ki bakarım…akşama hemen bakacağım” diyorum.

Program büyükbabası ile ilgili.
Hatta babası Bedri amca ile de mülakat yapılmış.

Gün içinde bakamıyorum yoğun tempodan dolayı…ancak akşam eve gelince seyrediyorum.
Aşağıya linkini de koyacağım sizler de ilgilenirseniz ve zamanınız olursa mutlaka seyredin o programı. Belki de çoktan seyrettiniz bilemiyorum.

Akşam programı seyrediyorum.
Biter bitmez arıyorum arkadaşımı.
Neden hiç anlatmadın bunu diye soruyorum şaşkınlıkla ama heyecan içinde.
Böylesine bir hikaye anlatılmaz mı?…Onca yıllık arkadaşınım şimdi öğrendim diyorum.

Alçak gönüllü adamdır. Keşfedilmeyi bekler ve sabırlıdır da.

***

Yeniden o eski zamana dönelim…
1914lere.

Batan o 3 gemide bir çok denizcimiz ölür. Kurtulanlar da vardır.
Kurtulanlardan biri de İhya Kaptan’dır.
İhya Kaptan esir olarak Sibirya’ya sürülür.
Hayatının 7 yılını orada geçirir.

Aklında hep vatana dönme düşünceleriyle geçen tam 7 yıl.

Sonunda döner de…

Evet demek ki dönebilmiş ki ben bu akşam onun torunuyla telefonda konuşabildim.
Evet dönebilmiş ki bunu şimdi yani aradan geçen 94 yıl sonrasında yazabiliyorum, 2009 yılında, adına blog dedikleri modern zamanlar ortamında.

İlerleyen zamanda İhya Kaptan, İstanbul’da hayatına devam eder.
Herkesin artık çoktan öldüğünü düşündüğü günlerde ise, o hayata dönme planları yapmıştır buz çölünde.
Sonrasında yani yurda dönünce, o batan gemisini de, kaybolan giden hayatları da anlatmaması için çok baskılar yapılır. Duyulması istenmez bu olayın.

İşte bu engelleyen zihniyet yüzündendir, her şeyimizin kırık dökük olması. Böylesine zengin bir tarihimiz varken…en berbat şekilde yazılmış tarih kitaplarından öğreniriz tarihimizi, orta okul ve lise yıllarımız boyunca.

Sevimsiz ve akıcı olmayan kitaplarımız çantalarımızda okula gidip geliriz.
 
Sayfa 34ten 55e kadar çalışmamız gerektiği emredilir. Yazılı vardır.

Biz de aynen öyle uygularız.
Ruhsuz, heyecansız ve tüm bıkkınlığımızla…okuruz 55.sayfaya kadar.

Cümle öbür sayfada bitiyor olsa da biz geçmeyiz bir sonrakı sayfaya.

Dedim ya bu kadar sevimsiz yazılmış ama bu kadar da görkemli bir tarihe sahip olan kaç ulus vardır acaba?
İhya Kaptan’ın yaşadıklarıyla birlikte anlatılsa, 90bin askerimizin savaşmadan öldüğü ve sadece şu yılda şu savaş olmuştur basitliğiyle sığlaşmasa…aklımızda daha bir kalmaz ve biz daha bir duyarlı olmaz mıydık acaba?

Değil sayfa 55e kadar okumak tüm kitabı heyecan ile bitirmez miydik?
Böyle o kadar çok örnek var ki tarihimizde...
Hem orijinal, hem hüzünlü ama okundu  mu bir daha hiç bir zaman unutulmayacak o kadar çok örnek var ki. Tarihimiz daha iyi bilinse daha doğrusu anlayabilsek neyin, niçin olduğunu, nasıl olduğunu…birbirimize daha insanca davranmaz mıydık?

Yoksa yine ütopik düşünceler midir tüm bu olabilmesini arzuladığım şeyler?
Galiba ne yazık ki öyle.

İhya Kaptan’ın torunu olan arkadaşım ile dostluğumuz, onun 94 yıl önceki esir düştüğünde hayata sımsıkı bağlanışıyla, azmiyle, şansıyla ve elbetteki sabrıyla doğrudan ilgilidir.

Tıpkı bir  kelebeğin kanatlarını çırptığı andaki etkisi gibidir, farkında mısınız bilmem?

İhya Kaptan'ı bir kelebek gibi düşünecek olursak, onun kanatlarını  çırpması hayata bağlanışıdır...umudunu her daim canlı tutmasıdır ve çoktan öldüğüne inanılan adamın hayata yeniden başlayıp karısının, çocuklarının, torunlarının olmasıdır.
Yani yeni hayatların doğmasıdır kısacası.

 CNNTurk'te ki program linki burada.